Theo Nhà khoa học, Lương y Bùi Đắc Sáng, Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội tại Việt Nam thanh long là loại cây mang tới giá trị kinh tế cao trong nông nghiệp. Trái của cây thanh long được phân phối không chỉ trong nước mà còn được xuất khẩu ra nước ngoài.
Về giá trị chữa bệnh của cây thanh long vị lương y cho hay, quả, hoa, thân cây đều có giá trị điều trị bệnh. Nhưng quả của cây thanh long được sử dụng nhiều hơn cả.
Theo y học cổ truyền, quả thanh long có vị ngọt, chua, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, chỉ khái, hóa đàm.
Quả thanh long có nhiều giá trị chữa bệnh - ảnh minh hoạ."Thanh long được sử dụng để giải nhiệt, nhuận tràng. Chất nhầy có trong quả thanh long còn giúp quét sạch mỡ máu (giảm cholesterol) bổ sung thêm cholesterol tốt. Trái cây này rất giàu chất béo không bão hòa đơn giúp trái tim khoẻ", Lương y Bùi Đắc Sáng nói.
Y học hiện đại đã phân tích trong 100g trái thanh long, cung cấp 85 - 87g nước; 1,1g đạm; 0,0g chất béo; 11,2g đường chung; nhiều vitamin và chất khoáng như: vitamin A, vitamin C, vitamin PP, canxi, sắt, photpho, kali, natri…
Các nghiên cứu cho thấy trong trái thanh long có chứa chất nhầy, chất xơ hòa tan và chất xơ không tan cellulose đều là chất có tác dụng phòng trị bệnh táo bón, béo phì, xơ vữa động mạch
Lương y bùi Đắc Sáng thông tin: "Quả thanh long chỉ số đường thấp, nhiều vitamin và khoáng chất, ít năng lượng. Do vậy, đây là trái cây tốt cho bệnh nhân đái tháo đường có thể ăn thường xuyên.Với hàm lượng chất xơ cao thanh long giúp làm sạch hệ tiêu hoá, cải thiện tiêu hóa kém, giảm chứng táo bón. Chất xơ nhiều trong thanh long có thể kiểm soát lượng đường trong máu và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.Bên cạnh đó, đối với người muốn giảm cân nên thêm thanh long vào chế độ ăn hàng ngày. Do thanh long chứa ít calo và nhiều chất xơ, điều này sẽ giúp cơ thể cảm thấy no nhanh hơn".
Các nghiên cứu trong y học hiện đại cũng cho thấy, trong thanh long có chứa chất chống viêm. Do vậy, người bị viêm khớp thường được khuyên ăn trái cây này thường xuyên có thể giúp chống viêm, giảm viêm khớp.
Cũng theo lương y, một trong những đặc tính tuyệt vời của trái thanh long mà ít người biết tới chính là khả năng trẻ hóa tế bào phòng ngừa ung thư. Do trong thanh long có nhiều vitamin C, carotene… Đều là chất chống oxy hóa giảm tác dụng của các gốc tự do gây tổn hại tế bào trong cơ thể, ngăn ngừa khả năng phòng ngừa ung thư. Chất lycopene nằm trong phần màu đỏ của quả thanh long được chứng minh giúp giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến.
Nhờ có nhiều chất oxy hóa mà thanh long còn giúp trẻ hóa làn da. Có thể dùng thịt quả thanh long đắp da mặt để chống lão hóa da.
Một số bài thuốc hay chữa bệnh từ quả thanh long
Người bị táo bón kéo dài: Dùng 200g quả thanh long, đu đủ chín 50g, thêm quả hồng xiêm (sapoche) 50g, chuối 50g cắt thành miếng ăn ngày 1 - 2 lần.
Chữa viêm đại tràng rối loạn tiêu hoá: Thanh long 100g thái thành miếng thêm sữa chua ly trộn thêm ít đá ăn ngày vài lần.
Chữa đái tháo đường: Thanh long 200g, ổi chín 100g, xay sinh tố hoặc ép nước uống ngày 2-3 lần.
Chữa gan nhiễm mỡ, thừa cân béo phì: Thanh long 200g, dứa chín 100g, làm sinh tố hoặc ép nước uống nhiều lần trong ngày.
Chữa ho khan: Hoa thanh long tươi 4 - 5 cái tươi nấu canh với thịt heo hoặc sắc uống.